Nước bạc từ làng Bình Trị Thiên xưa hay còn gọi là mùa lũ. Thị trấn của cha tôi, bà tôi, nằm trên bờ nam của sông Ji’an, nơi lũ lụt xảy ra ba năm một lần. Mẹ tôi gặp khó khăn trong Mùa bạc vì bà tôi đã mất vì bà mãi mãi khi bà còn nhỏ. Ba tôi không lạ gì mùa lũ. Ông nói: “Nước về quê mỗi mùa” đã có từ hàng trăm năm nay. Khi nước sông dâng cao, những con vẹt dưới sông như những rào cản. Vào mùa lũ, đê thủy lợi lại một lần nữa trở thành nơi trú ngụ của người dân.
Làng cổ đang mùa bàng bạc. Không ai dám tính đến việc trị nước, vì đây là việc của trời cho, tiểu nhân phải sống nhờ. Khi con nước về tuy vất vả nhưng cũng đem lại nhiều lợi nhuận cho người nông dân. Những cánh đồng làng như được khoác thêm lớp phù sa mới, sau trận lũ làng quê hiện lên sạch đẹp hơn. Gieo nắng, gieo hạt dưới đất, dựng lại vách mái tranh. Gà, lợn và bò thư giãn, như được tiếp thêm năng lượng. Sau mùa lúa quê lên bạc, người dân quê sống ổn định hơn để rồi kể cho nhau nghe những tháng ngày đói khổ mà đùm bọc lấy nhau.
Mùa nước ngược, bà lo sắn, nắm gạo nếp, bao muối. Cha cố định trên gốc cây, chặt cành lá, vườn chuối cạnh nhà như đất cằn, cho thấy ông thường xuyên ngấp nghé lũ lụt. Người mẹ quấn một chiếc chăn bằng rong biển trong tất và áo sơ mi. Sách học sinh được đóng gói cẩn thận. Nâng cao các vật dụng có giá trị như bát hương, bàn thờ. Lợn, gà, bò, chó cũng được đứng trên bè, nước lên đến đâu vẫn sống sót qua bão lũ. Mặn, nhạt, cá khô nhai nát xương rồi thái chỉ. Lũ trẻ vẫn vô tư cười, người lớn vẫn vỗ về nhau mà sống. Ký ức tuổi thơ tôi là những mùa nước về nước lên bờ rồi xâm xấp ruộng. Một đêm sau, nước chảy quá nửa nhà, đến chiều hôm sau nước tràn vào mái tranh. Nước mênh mông, sông nối với đồng như đại dương đồng. Trong làng chỉ còn lại những mái nhà trần và những đường viền.
>> Bão lũ miền trung- “Không bằng lòng với núi”
Làng nay không còn. Rừng tre bên bờ sông đã được thay thế bằng một bãi bồi bê tông kiên cố, tiếng sóng vỗ vào bờ sông không còn là tiếng xào xạc, xào xạc mà là tiếng gầm sông. Làng vẫn lẻ bóng một mình, nằm giữa đồng, dưới chân núi. Khu vườn cũ đã được thay bằng mái ngói bê tông, phơi mình trong nắng hè, xoay vần trong mùa lũ. Cuộc sống trở nên đầy đủ hơn, vùng quê mong có cuộc sống ấm no, hiện đại hơn nhưng không có cây cối, củi lửa. Trước đây, bếp củi nhanh chóng được quay trở lại để chuẩn bị cho bếp gas, lũ lụt, cắt điện, chỉ trông vào một ít gạo, và nhai với mì sống. Bê tông với những cống nhỏ chỉ dùng để tưới ruộng, không còn là vật chắn lũ. Người dân nông thôn, người dân và chính quyền luôn quan tâm đến công tác chống lũ, xử lý nước, bảo trì nền và đường. Không ai có đủ âm trầm để nghĩ đến việc sống hòa mình với thiên nhiên. Người ta chặt bỏ và nhổ bỏ những vườn cây già cỗi chỉ để trồng những cây nhỏ hơn và luôn cho trái. thực sự kỳ lạ! Vì những người nông dân luôn đấu tranh vì lợi ích của mình mà nhanh chóng quên mất mùa nước bạc, kết quả hiển nhiên chỉ là cách hét vào mặt nước xấu xa. Một cách cầu nguyện rằng tai họa sẽ không tự rơi xuống. Nước đó về rồi, không có đường nấu cơm, không có bè để theo nước này. Nước dâng cao, dân làng chỉ còn cách trèo lên mái nhà một đoạn ngắn. Chiếc điện thoại khủng khiếp chắc hẳn đã reo lên: “Giúp tôi với …” trong cơn lũ nửa đêm. Khi nước xoáy vẫn chảy, không ai ứng cứu được.
Ở khu vực trung tâm, dãy Trường Sơn dựng đứng, đồng bằng nhỏ hẹp, sông biển gặp nhau. Qua nhiều thế hệ, dân làng đã biết dựa vào thiên nhiên để tồn tại, sinh tồn và dựng làng giữ nước. Do đời sống được cải thiện nên người dân băng rừng, lên núi với tinh thần làm thủy điện, trồng rừng để trừng trị tàn tích rừng nguyên sinh. Người ta phá rừng để trồng rừng, không có nơi nào như thế này. Rõ ràng, rừng trồng này chỉ là những khóm bạch đàn nhỏ, keo lá lớn, dùng làm dăm gỗ, vài năm nữa sẽ được trồng lại. hội chợVì vậy, người ta gọi là “đồi xanh… trọc”.
Vào một ngày quang đãng, ngồi trên bờ biển xanh biếc, nhìn dãy núi phía tây, dần dần ngả sang màu đất, giống như một gã áo xanh đang say sưa khoe ra cái đầu bạc phơ như hói. Nước bạc đổ về như bạc trắng tóc. Một người trưởng thành như tôi, giờ trở về nhà, nhìn lại bóng dáng của cầu vồng dưới chân thác, thật giống như hư ảo. Những người bạn của tôi ở các thành phố biển, chưa bao giờ biết có lũ lụt, giờ lại giục trẻ con và người lớn … học bơi.
>> “Sự trả thù của thiên nhiên”
Nơi ở trước đây ở thị trấn, nay mặt trời cũng đã mọc, nước bạc theo dòng chảy ra biển Hoa Đông, lấp đầy làng quê rách nát, nước mắt ảm đạm của số phận, bùn lầy Bàn tay và cảnh lũ lụt. Những đứa trẻ như ngơ ngác trước mái trường trống không, những cuốn sách giáo khoa lấm lem bùn đất, không còn nhìn thấy nét chữ, tiếng khóc nức nở, mất tích cả hai mẹ con, cô giáo và cháu bé. Khi không biết đổ lỗi cho ai, người ta sẽ thử thách chính mình … Chúa ơi.
Sau đó, dân làng phải ngồi xuống, nhìn lại những gì đã xảy ra, và sau đó trồng một mảng cây trên đầu làng, trong rừng. Bị mất, bờ kè bị phá, núi bị chặt đầu. Chúng ta đối xử tệ với thiên nhiên như vậy thì chắc chắn mùa lũ chúng ta sẽ về. Số liệu thống kê về lũ lụt lập kỷ lục đã được khôi phục, và trái tim nhân ái vẫn bị xóa sổ bởi những khó khăn và những tiếng la hét khoe khoang. Tuy nhiên, chẳng ai quan tâm đến việc bao nhiêu mảng xanh bị tàn phá, bao nhiêu thủy điện xả ra, bao nhiêu ao hồ bị lấp thay nhà, lấp bao nhiêu khúc sông. . Chúng ta thiếu một tầm nhìn quy hoạch tổng thể cho khu vực trung tâm bị ngập lụt của cuộc sống.
Trần Đình Hợp
>> Quan điểm chưa chắc đã phù hợp với quan điểm của VnExpress.net. Xuất bản tại đây.